Oddanie hołdu powstańcom warszawskiego getta oraz omówienie przygotowywanego filmu o Leonie Jedwabie- to najważniejsze kwestie podjęte podczas trzecich warsztatów „Szkoły Dialogu”, realizowanej w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Zagórowie.
Tym razem część zajęć przeprowadzono w przestrzeni miejskiej Zagórowa. „Dialogowicze” wybrali się wraz z edukatorkami i koordynatorem na spacer śladami lokalnych Żydów. Korzystając z uprzejmości Czesława Jasińskiego, zagórowianina, emerytowanego nauczyciela ZSP, obejrzeli dawny sztibel/ kuczkę oraz wysłuchali opowieści o budynku zagórowskiej gminy żydowskiej, mykwie i koszerni. Te ważne miejsca ściśle związane z życiem zagórowskich Żydów znajdują się na podwórku i działce Czesława Jasińskiego. – Tutaj stał piętrowy budynek o numerze 10. Nie ma po nim śladu. Mieściła się w nim siedziba gminy, koszernia nazywana przez miejscowych „kosiornią”, i łaźnia rytualna. Żydzi przed ważnymi świętami przychodzili się kąpać, rzezak zabijał drób i załatwiano sprawy urzędowe. Ostał się fragment murowanej studni. Kilka kroków dalej bije źródło. Pewnie dlatego tutaj umiejscowiono mykwę – opowiadał pedagog.
Niestety, plany uczniów popsuła pogoda, a zimny deszcz i przeszywający wiatr skróciły wycieczkę. W drodze powrotnej młodzież zrobiła jeszcze tylko zdjęcia przy rodzinnym domu Leona Jedwaba i wróciła szybko do szkoły. W klasie, przy pomocy prezentacji multimedialnej, pokazano wychowankom fotografie synagogi, jesziwy oraz chederu. Ponadto „Dialogowicze” mieli niepowtarzalną okazję obejrzeć książki z biblioteki żydowskiej w Zagórowie. Ponad stuletnie powieści z pieczęcią i napisami w jidysz nauczyciel Łukasz Parus otrzymał od zagórowianki Jadwigi Płócienniczak. – Ojciec pani Jadwigi działał w straży i zajmował się w czasie wojny m.in. sprzątaniem pożydowskich domów. Wziął kilka książek na pamiątkę – mówił koordynator „Szkoły Dialogu” w ZSP.
W kolejnej części spotkania zajęcia poprowadziły edukatorki Maria Pawlak i Katarzyna Niewczas. Uczniowie mieli wiele zadań do wykonania, m.in. tworzyli przedwojenne i powojenne losy Żyda Dawida. Oprócz tego dużo rozmawiano o przygotowywanym filmie, dzielono się refleksjami i spostrzeżeniami, jak również oglądano zdjęcia zamieszczone na stronie internetowej www.leonjedwab.com.
Każdy uczestnik „Szkoły Dialogu” otrzymał papierowego żonkila na znak pamięci o powstaniu w getcie warszawskim. Kwiaty przygotowała uczennica klasy III TOT Ewa Figas. Ogólnopolska akcja z żółtymi żonkilami jest organizowana po raz drugi i wiąże się z osobą jednego z przywódców powstania- Marka Edelmana, który każdego roku składał żonkile pod pomnikiem Bohaterów Getta. Co prawda rocznica zbrojnego wystąpienia Żydów przeciwko Niemcom przypada 19 kwietnia, ale ze względu na zbliżające się święta Wielkiej Nocy i dni wolne od zajęć, część społeczności ZSP postanowiła wcześniej upamiętnić to ważne wydarzenie.
Termin ostatnich zajęć „Szkoły Dialogu” przypada na 28 kwietnia. Wówczas z młodzieżą spotka się Damian Kruczkowski, koninianin mieszkający w Poznaniu, członek Towarzystwa Przyjaciół Konina i działacz społeczny.
Edukatorki i koordynator serdecznie dziękują Panu Czesławowi Jasińskiemu za możliwość zobaczenia miejsc związanych z zagórowskimi Żydami i ciekawe opowieści.
Tekst i zdjęcia Łukasz Parus
