Stawianie czoła problemom jest elementem życia codziennego każdego człowieka. Niekiedy jednak ich rozmiar oraz poziom skomplikowania staje się przytłaczający. Często w takich sytuacjach szukamy pomocy u specjalistów.
Gdy zachorujemy, zapisujemy się do lekarza, gdy psuje się nam samochód – umawiamy się z mechanikiem. Co jednak, gdy nasz problem ma charakter prawny? Jak postępować, gdy nie możemy sobie pozwolić na „prywatną wizytę” u profesjonalisty? W takiej sytuacji powinniśmy skierować się do punktu nieodpłatnej pomocy prawnej lub punktu nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego.
NIEODPŁATNA POMOC PRAWNA, NIEODPŁATNE PORADNICTWO OBYWATELSKIE – CZYM ONE SĄ?
Nieodpłatna pomoc prawna (dalej: NPP) oraz nieodpłatne poradnictwo obywatelskie (dalej: NPO) stanowią pierwszy środek pomocy dla osób dotkniętych problemami oraz znajdujących się w trudnej sytuacji majątkowej. Można myśleć o nich jak o swego rodzaju „lekarzach pierwszego kontaktu”, którzy zdiagnozują problem „pacjenta” oraz podadzą mu pierwsze rozwiązanie mogące choć trochę polepszyć jego sytuację przed dalszym „leczeniem”.
Mówiąc dokładniej, NPP i NPO to instytucje uregulowane w Ustawie z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej. Przepisy tej ustawy jasno określają, co wchodzi w zakres NPO oraz NPP. I tak, nieodpłatna pomoc prawna obejmuje:
-
- poinformowanie osoby uprawnionej o obowiązującym stanie prawnym oraz przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach, w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym, administracyjnym, sądowym lub sądowoadministracyjnym,
- wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania jej problemu prawnego,
- sporządzenie projektu pisma, z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym lub sądowym i pism w toczącym się postępowaniu sądowoadministracyjnym,
- nieodpłatną mediację,
- sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowoadministracyjnym oraz poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową.
Innymi słowy, w toku nieodpłatnej porady prawnej można uzyskać:
-
- ocenę problemu z perspektywy prawnej,
- informację, jakie kroki można podjąć celem rozwiązania problemu (także opinię na temat strategii procesowej),
- projekt pisma – ale tylko przedsądowego, np. wezwania do zaplaty (w punktach NPP nie sporządza się pozwów, odpowiedzi na pozew, sprzeciwów od nakazów zapłaty, wniosków dowodowych, apelacji i tym podobnych pism),
- nieodpłatną mediację z osobą, z którą się spieramy,
- projekt wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu (a zatem jeśli toczy się już jakieś postępowanie przed sądem z naszym udziałem, możemy domagać się zwolnienia nas z ponoszenia kosztów postępowania oraz wyznaczenia dla nas profesjonalnego pełnomocnika, który będzie pomagał nam w prowadzeniu sprawy przed sądem).
W ramach nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego można uzyskać trochę szerszą pomoc. Zgodnie z Ustawą, NPO obejmuje działania dostosowane do indywidualnej sytuacji osoby uprawnionej, zmierzające do podniesienia świadomości tej osoby o przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach oraz wsparcia w samodzielnym rozwiązywaniu problemu, w tym, w razie potrzeby, sporządzenie wspólnie z osobą uprawnioną planu działania i pomoc w jego realizacji. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje w szczególności porady dla osób zadłużonych i porady z zakresu spraw mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego.
Innymi słowy, osoba może zgłosić się do punktu NPO z problemem nie tylko natury prawnej. Często do doradców obywatelskich zgłąszają się osoby chcące wyjść z uzależnień, mające problemy meiszkaniowe lub wpadające w spiralę zadłużenia. Doradca obywatelski ma za zadanie wysłuchać osoby przychodzącej do niego z problemem, przeanalizować jej sytuację, a następnie wskazać, jakie ma ona prawa i możliwości. Jeśli jest to potrzebne, może sporządzić wspólnie z osobą potrzebującą pomocy plan działań, które krok po kroku będą prowadziły do wyjścia z problematycznej sytuacji.
Warto zaznaczyć, że doradca obywatelski jest wykwalifikowany do świadczenia pomocy osobom potrzebującym. Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej wymaga bowiem, aby ukończył on szkolenie w wymiarze 70 godzin, z których co najmniej 15 godzin przeznacza się na zajęcia z zakresu metodyki pracy doradcy oraz co najmniej 20 godzin na zajęcia z zakresu poradnictwa dla osób zadłużonych, a także zdał specjalny egzamin.
KTO MOŻE OTRZYMAĆ POMOC?
Pomoc w ramach NPP i NPO dedykowana jest osobom znajdującym się w bardzo trudnej sytuacji życiowej – takim, które nie są w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Po pomoc prawną i doradztwo obywatelskie mogą zgłosić się także osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospdoarczą, ale pod warunkiem, że w ciągu ostatniego roku nie zatrudniały żadnych osób.
GDZIE OTRZYMAMY POMOC?
Nieodpłatna pomoc prawna oraz nieodpłatne poradnictwo obywatelskie są udzielane w łącznie 1.500 punktach prowadzonych w każdym z powiatów w Polsce. Część z nich prowadzona jest przez państwo, zaś część – przez organizacje pozarządowe takie jak Fundacja Ochrony Praw Konsumentów S&P.
Punkty nieodpłatnego poradnictwa działają od poniedziałku do piątku, zazwyczaj przez 4 godziny dziennie. W tym czasie pomoc świadczą w nich doradcy obywatelscy (w przypadku punktów NPO), adwokaci, radcowie prawni lub ich uczniowie – aplikanci adwokaccy i radcowscy (w przypadku punktów NPP), a niekiedy także doradcy podatkowi oraz osoby posiadające tytuł magistra prawa i trzyletnie doświadczenie w zawodzie wymagającym wiedzy prawniczej (w przypadku punktów NPO i NPP prowadzonych przez organizacje pozarządowe).
Na spotkanie w punkcie musimy uprzednio się umówić. Porady realizowane są zgodnie z terminarzem. Aby umówić się na wizytę, należy zadzwonić pod numer telefonu podany przez starostę. Ewentualnie, jeśli starosta to umożliwił, można spróbować umówić się przez Internet – wypełniając odpowiedni formularz.
CO MUSIMY MIEĆ ZE SOBĄ?
Jeśli chcemy, aby profesjonaliści kompleksowo zajęli się naszym problemem, powinniśmy przekazać im możliwie najwięcej informacji. Wobec tego, na wizytę w punkcie nieodpłatnego poradnictwa zabierzmy ze sobą jak najwięcej dokumentów i notatek, które dotyczą naszego problemu. Przykładowo, jeśli chcemy, aby w ramach nieodpłatnej pomocy prawnej sporządzono nam wniosek o pełnomocnika z urzędu, zabierzmy dokumenty potwierdzające nasze wydatki – rachunki, faktury za prąd, umowy pożyczek, umowy kredytów.
Przepisy wymagają ponadto, żeby osoba chcąca skorzystać z nieodpłatnego poradnictwa złożyła oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej (a jeśli jest przedsiębiorcą prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą – także oświadczenie o niezatrudnianiu innych osób w ciągu ostatniego roku). Gotowe wzory takich oświadczeń są zazwyczaj dostępne w punktach nieodpłatnego poradnictwa – wystarczy zatem podpisać je na miejscu. Warto jednak przy umawianiu wizyty zapytać się, czy można je uzyskać również w tym punkcie, do którego się wybieramy, czy może jednak musimy przyjść z już wypełnionym.
POMOC MOŻNA OTRZYMAĆ!
Nawet gorsza sytuacja materialna nie pozbawia nas możliwości obrony naszych praw. Jeśli potrzebujemy pomocy, możemy ją uzyskać w jednym z wielu punktów nieodpłatnego poradnictwa. Serdecznie zapraszamy przy tym osoby z powiatów: słupeckiego, czarnkowsko – trzcianeckiego, wrzesińskiego, gnieźnieńskiego i poznańskiego, a także puckiego, do skorzystania z prowadzonych przez nas punktów. Szczegółowe informacje na temat lokalizacji punktów, godzin przyjęć oraz numerów telefonu, pod którymi można umówić wizytę, można znaleźć pod adresem:
Nieodpłatna pomoc prawna i poradnictwo obywatelskie
Punkty na terenie powiatu słupeckiego znajdują się w następujących lokalizacjach:
I. Budynek Urzędu Miasta i Gminy Zagórów, ul. Kościelna 4
Lokal obsługiwany przez adwokatów i radców prawnych
Nieodpłatna pomoc prawna:
poniedziałek, wtorek
od godz. 8.00 – 12.00
piątek od godz. 13.00 – 17.00
II. Budynek Urzędu Gminy w Orchowie, ul. Kościuszki 6
Lokal obsługiwany przez adwokatów i radców prawnych
Nieodpłatna pomoc prawna:
środa godz. 9.00 – 13.00
czwartek od godz. 14.30 -18.30
III. Budynek Starostwa Powiatowego w Słupcy, ul. Poznańska 16
Lokal obsługiwany przez Fundację Ochrony Praw Konsumentów S&P
Nieodpłatna pomoc prawna:
poniedziałek, wtorek, środa
od godz. 8.30 – 13.00
piątek od godz. 15.30 – 19.30
Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie:
czwartek od godz. 8.30 – 13.00
*Artykuł sponsorowany